Het Beste Uit Het Oog

De aanslag op Peter R de Vries veroorzaakte een enorme schok in Nederland. En ook onder de collega’s van de misdaadverslaggever. Jan Meeus van NRC vertelt over hoe bang hij nu is. En ook over de twee verdachte die tot nu toe zijn opgepakt. Dit soort liquidaties worden steeds vaker uitgevoerd door jonge jongens. Advocaat Vito Shukrula schetst de achtergrond van deze jongens. Verder vertelt oud-PvdA politicus Lodewijk Asscher over zijn werk als zogenoemde 'kwartiermaker' in Heerlen-Noord. En onze politieke verslaggevers Lars Geerts en Wilma Borgman blikken terug op het afgelopen politieke jaar.

Op welke manier moet de Nederlandse staat recht omgaan met zwarte bladzijdes uit het verleden? Afgelopen donderdag concludeerde een onderzoekscommissie, dat in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken werkte, dat de overheid excuses moet aanbieden voor het slavernijverleden. In de podcast Het Beste uit het Oog vertelt commissievoorzitter Dagmar Oudshoorn hoe dat excuus eruit moet zien. Verder hoor je twee ervaren documentairemakers over het maken van inhoudelijke afspraken met geportretteerde politici. Aanleiding is de ophef over de docu over D66-leider Sigrid Kaag, waarbij het ministerie van Buitenlandse Zaken en haar partij aandrongen op wijzigingen. "Het probleem was dat de makers iemand volgde die halverwege de opnameperiode van functie veranderde", analyseert journalist Coen Verbraak, die in 2012 SP-leider Emile Roemer volgde voor een documentaire. Ook hoor je het bijzondere verhaal van de zwarte muzikant Roland Hayes, die in de jaren 20 als kleinkind van tot slaaf gemaakten de sterren uit de

In Canada werd voor de tweede keer in een maand een massagraf gevonden bij een kostschool voor inheemse kinderen. Er zouden zeker 750 lichamen in liggen. We spreken met Serv Wiemers, die een boek schreef over de Indianen van Noord-Amerika en niet verbaasd is over dit nieuws.  Laurel Hubbard uit Nieuws-Zeeland is de eerste transgender die meedoet aan de Olympische Spelen, volgende maand in Tokio. Hubbard komt uit bij de vrouwen in de superzwaargewichtsklasse gewichtheffen. Trans-activiste Tammie Schoots vertelt over het belang van de deelname.  En vorige week zondag was het vaderdag. Voor de meeste mensen een dag om vaders in het zonnetje te zetten. Maar voor mensen die hun vader verloren zijn of zelf nooit vader zijn geworden, kan het een lastige dag zijn. Journalist Dirk-Jan Roeleven is zoiemand.

De 23-jarige Maria is hoopvol dat in hoger beroep de rechter besluit dat ze toch de naam van haar donorvader krijgt te horen. Ze baseert die hoop op een andere zaak die door donorkinderen is gewonnen. Volgens Maria heeft haar biologische vader in het verleden aangegeven bekend te willen als daarom wordt gevraagd. Maar door een wetswijziging in 2004 had de man de mogelijkheid om te veranderen van 'bekende donor' naar 'anonieme donor'. In deze podcast doet Maria haar verhaal. In het formatieproces zijn de partijen nog niet toe aan de inhoud. Maar in deze podcast wordt daar wel alvast een voorschot op genomen met defensie-historicus Rein Bijkerk.  En een persoonlijk verhaal over slaapapneu. Philips riep deze week miljoenen slaapapneu-apparaten terug omdat patiënten schadelijke schuimdeeltjes kunnen inademen. Nathalie zegt dat zo'n apparaat voor haar van levensbelang is.

Rob van der Kolk van het Landelijk Consortium Hulpmiddelen reageerde op de miljoenenwinsten die Sywert van Lienden maakte met de verkoop van mondkapjes. Het werd een gesprek dat veel losmaakte.  En adviseur van het Openbaar Ministerie, Peter Klerks liet zijn licht schijnen op zogenoemde 'pedo-complottheorieën'.   Amanda Gorman werd in één klap wereldberoemd toen ze het 'spoken word' voordroeg bij de inauguratie van Joe Biden. Artiest Zaïre Krieger mag het gedicht naar het Nederlands vertalen. En we sluiten af met het nummer ‘Altijd Dorst’ van het nieuwe album ‘Huisje aan C’ van cabaretier Youp van ’t Hek.

Politieke partijen hadden bij de invoering van het leenstelsel voor studenten kunnen weten dat dat zou leiden tot problemen op de hypotheekmarkt. Dat zegt Pieter Slaman, onderwijs- en beleidshistoricus van de Universiteit Leiden in deze podcast. Slaman is niet per se tegen het leenstelsel, maar hij vindt dat afgestudeerden geholpen moeten worden bij het kopen van een huis. Museum Boijmans van Beuningen was de afgelopen twee jaar bezig met het voorbereiden van een enorme verhuizing. Ruim 151.000 kunstobjecten uit vijf depots gaan de komende maanden naar een nieuw kunstdepot van het museum. Dat wordt niet gedaan door professionele verhuizers, maar door kustbeheerders en liefhebbers. En dichter Saskia de Jong kreeg de A. Roland Holst poëzieprijs. Ze is er vooral blij mee, omdat ze slecht is in het maken van reclame voor haarzelf, zegt ze in deze podcast.

Shell moet veel sneller dan gepland minder CO2 uitstoten, zo oordeelde de rechter. Dat hadden ze bij Urgenda niet verwacht. Directeur Marjan Minnesma werd totaal verrast door deze uitspraak. Deze week was het precies een jaar geleden dat George Floyd om het leven kwam door politiegeweld. Met Mitchell Esajas oprichter van The Black Archives blikte we terug. Amazon nam een filmstudio. En niet zomaar een, namelijk MGM. NRC tech-redacteur Stijn Bronzwaer vertelde wat de gevolgen zullen zijn. En Benthe Göbel en Sabien Brehler spraken over de dood. Hoe gaan jonge mensen om met het verlies van een dierbare.

De afgelopen week werd de tentoonstelling 'Slavernij' geopend in het Rijksmuseum. In de familie van conservator Valika Smeulders kwamen zowel slaven als slavenhouders voor. Ze kent de gevoeligheden als geen ander. En er was Verantwoordingsdag, met het ministerie van Volkshuisvesting als slechtste jongetje van de klas. Koos Meindert, schrijver van volwassen én kinderliteratuur, gaf tijdens de Annie MG Schmidtlezing zijn visie op de kinder- en jeugdliteratuur. En vrouwelijke componisten verdienen meer aandacht, dat vindt violiste Merel Vercammen. Daarom bracht ze een album uit met muziek van de Franse zussen Lili en Nadia Boulanger.

VVD-leider Mark Rutte wil een ‘ombudsclub’ gaan invoeren, die burgers gaan helpen als ze een probleem hebben met uitvoeringsorganisaties van de overheid. We vroegen aan de Kafka-brigade wat zij van dat idee vinden. En historicus Hans Goedkoop keek voor ons de Nederlandse film De Oost, die afgelopen week in première ging.   Op de Afsluitdijk groeien bijzondere planten. Natuurliefhebber Ben Bruinsma wil die redden, nu de dijk wordt gerenoveerd. Hij verzamelt de zaadjes zodat ze na de verbouwing weer terug kunnen groeien. En Billie Eilish in een korset én met blonde haren. Op sociale media barstten de discussies los. ' Vrouwen-empowerment' of juist niet? Kunsthistoricus Wieteke van Zeil weet het ook niet. 

Patenten van coronavaccins moeten worden vrijgegeven, zei de Amerikaanse president deze week. Ook enkele Europese landen zijn daarvoor. Dat is mogelijk goed nieuws voor bijvoorbeeld Madagaskar. Dat Afrikaanse land ontving deze week pas de eerste lading vaccinaties. Napoleon overleed 200 jaar geleden. Ter nagedachtenis legde president Macron een krans bij zijn graf en hield een toespraak. Daar zijn volgens Lotte Jensen niet alle Fransen blij mee, want er is steeds meer kritiek op Napoleon.  En het zevende deel van de boekenserie De Zeven Zussen is deze week verschenen. Die boeken van Lucinda Riley zijn ongelofelijk populair. De Nederlandse uitgever vertelt waarom.

Afgelopen week overleed op 51-jarige leeftijd schrijver Hafid Bouazza. Samen met AFTh van der Heijden blikte we terug op zijn leven. En we hadden met Vincent Cillessen van het Team Internationale misdrijven een onthullend gesprek over Syrische oorlogsmisdadigers die mogelijk in Nederland wonen. Niet minder spannend: Jaitsen Singh is een Nederlander die al 37 jaar in een Amerikaanse gevangenis zit. Hij wil volgens zijn advocaat Rachel Imamkhan de rest van zijn straf in Nederland uitzitten. Is daar een kans op? En deze week stond Den Haag in het teken van de notulen van de ministerraad. Theatermaker en politicoloog Eveline van Rijswijk bracht een ode degene die die notulen had opgesteld.

Persfotografen krijgen steeds meer te maken met geweld. Dat zeggen twee van hen in deze podcast, naar aanleiding van het incident met een shovel in Lunteren. Voorheen werkten veel fotografen alleen, maar steeds vaker gaan ze nu samen naar een klus en letten dan op elkaar. Volgens één van de fotografen wordt de pers gezien als 'de kakkerlakken van Rutte'.  Schrijver Joris van Casteren deed onderzoek naar eenzaamheid. Volgens hem zijn door de opkomst van internet en sociale media meer mensen eenzaam geworden.  En kickboxer Rico Verhoeven knielde voor de koning tijdens de Koningsspelen.

Alle NAVO-troepen gaan later dit weg uit Afghanistan.  Volgens Niloufar Rahim, voorzitter van stichting Keihan, kon dat besluit niet op een slechter moment komen en Is 'Salvator Mundi' nou wel of niet van Leonardo DaVinci? Museum het Louvre wilde het schilderij eerst niet toeschrijven. Kunsthistorica Wieteke van Zeil vertelde het bijzondere verhaal.

Sinds 1 april hebben we een nieuwe Denker des Vaderlands. Namelijk emeritus hoogleraar Paul van Tongeren. Hoe kijkt hij aan tegen het vertrouwen in de politiek? En onze columnist Patrick Nederkoorn had het over oprechtheid en bescheidenheid, ter inspiratie voor demissionair-minister Mark Rutte. Laura van Beckhoven, de ambassadrice van Transgender Netwerk Nederland gaf antwoord op de vraag of transpersonen een operatie aan het gezicht vergoed moeten krijgen. Verder was het deze week Wereld Autisme Dag en ter gelegenheid daarvan spraken we met schrijfster Bianca Toeps aen Annemiek Koster, die allebei deze diagnose hebben gekregen. Ilse Visser van het Nederlands Bijbelgenootschap vertelde over het vertalen van de Bijbel naar Afrikaans talen. En jazzsaxofonist Benjamin Hermans componeerde speciaal voor Het Oog muziek geïnspireerd op Pasen.

‘Beangstigend’. Dat vind terreurexpert Beatrice de Graaf van de ISIS Files. Zij mocht op uitnodiging van de The New York Times onderzoeken. En ze vond een primeur. Schrijver Ramsey Nasr onderzocht met zijn boek ‘De Fundamenten’ grote vragen als: wat is de staat van Nederland? En hoe komen we uit de coronacrisis? Babi Pangang. Hoe vernederlands is dit gerecht? En waarom is Paella rood van kleur?  Joris Vermeer en Bas Zwartepoorte zijn gefascineerd door de welbekende wereldgerechten en gingen op onderzoek uit. Eric Corton en het orkest Phion maakte van de lijdensweg van Jezus een hedendaags hoorspel. ‘Over lijden’ heet het.

Als officier van justitie moet je maatwerk kunnen verrichten en daarom is het belangrijk om meer te kijken naar de mens achter de verdachte, zegt Gabriëlle Hoppenbrouwers in deze podcast. De officier van jusititie vertelt dat ze naarmate ze ouder wordt steeds meer mededogen krijgt met verdachten. Verder is Bram van Ojik te gast, de voormalige partijleider van GroenLinks. Hij liet in 2017 per ongeluk tijdens de formatieonderhandelingen zijn papieren zien tegenover fotografen. Datzelfde gebeurde deze week met verkenner Kajsa Ollongren. En deze week kwam de definitieve uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen. Columniste Eveline van Rijswijk bracht een ode aan de verliezer.

Na de verkiezingen zitten er zeventien partijen in de Tweede Kamer. Hoogleraar politicologie Sarah de Lange, en Sheila Sitalsing, Oog-collega en columnist van de Volkskrant, vertellen wat dat zegt over de samenleving. En deze week was Nederlands bekendste gorilla jarig. Bokito werd 25 jaar. Volgens gedragsbioloog Patrick van Veen is hij daarmee nog niet bejaard.

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken overwoog tijdens haar ziekte om niet terug te keren als minister. Ze zegt dat je als minister bijna 24 uur per dag met het werk bezig bent en noemt dat in de podcast "niet gezond". De journalisten Tom Kleijn en Mai Verbij blikken terug op de tsunami in Japan, 10 jaar geleden. Door die tsunami ontstond de kernramp bij Fukushima. En Nederland gaat volgens Wim Eikelboom niet goed om met de eik. Hij maakt een podcastserie over deze boomsoort.

Oud-president Michail Gorbatsjov van de Sovjet-Unie mocht deze week 90 kaarsjes uitblazen en daarom blikt Hubert Smeets van het platform Raam Op Rusland terug op zijn leven en carrière. Zo'n 10 procent van de Twitter-berichten aan vrouwelijke politici is haatdragend, blijkt uit onderzoek van Coen van de Ven van de Groene Amsterdammer.

Dat 6500 arbeidsmigranten omkomen bij het bouwen van stadions voor het WK in Qatar gaat alle perken te buiten, zegt voetbaljournalist Willem Vissers van de Volkskrant in deze podcast. Er worden zeven stadions gebouwd die het land helemaal niet nodig heeft, aldus Vissers. De verruimingen die premier Rutte de afgelopen week aankondigde ziet intensivist Mark van der Kuil als "een koehandel handjeklap" die heel bevreemdend is. De druk op de ic is volgens hem de laatste maanden constant net te dragen. En op Franse scholen ontbreekt steeds vaker vlees bij de traditionele warme middagmaaltijd. Maar is dat nou zo erg? Chef-kok Alain Caron vindt van niet.