Het Beste Uit Het Oog

Meer dan tweehonderd miljonairs en miljardairs deden deze week een bijzondere oproep. Ze willen graag meer belasting moeten betalen. Hoogleraar ethiek Ingrid Robeyns keek daar niet raar van op, het is namelijk niet de eerste keer dat ze zo'n oproep doen. Jeannette Dekeukeleire stopt na 30 jaar met haar kunstgalerie in Amsterdam. Niet omdat ze met pensioen gaat of failliet is, maar ze vindt dat het kunstklimaat niet meer is wat het geweest is. Een man van 24 uit Etten-Leur wordt verdacht van het afpersen van meer dan honderd meisjes met online naaktbeelden. Arda Gerkens, directeur van HelpWanted, vertelde wat je kan doen om 'sextortion' tegen te gaan. Premier Rutte was in het Witte Huis om te praten met de Amerikaanse president Biden. na het gesprek kreeg Rutte een rondleiding van Biden in de Oval office. ANP-fotograaf Bart Maat maakte daar een foto van een bijzonder moment.

Voormalig minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus wordt zwaar beveiligd vanwege 'ernstige dreigingen' uit de onderwereld. De voortvluchtige crimineel 'Bolle Jos' Leijdekkers zou achter de bedreigingen zitten. Misdaadverslaggever Jan Meeus schetst wie deze Bolle Jos is en waarom een voormalig minister bedreigd wordt. 1 februari is het 70 jaar geleden dat de Watersnoodramp plaatsvond. Tijdens de ramp zette een groep van ruim 300 oester- en mosselschippers uit Yerseke een reddingsactie op touw. Gek genoeg is er weinig over deze helden bekend. Anneke Jumelet tekende hun verhalen op in het boek Het water is kwaad. Ze vertelt onder andere over haar vader, die één van de redders was. De 80-jarige pianist en dirigent Daniel Barenboim stopt na dertig jaar als chef-dirigent bij de Berlijnse Staatsopera. Zijn gezondheid is zo achteruit gegaan, dat hij zijn werk niet meer kan uitvoeren. Dirigent Jurjen Hempel bespreekt het muzikale werk van de fenomenale pianist. Henk Swinnen, manager bij de Belgische pian

Een klein dorpje in het Duitse Ruhrgebied dreigt binnenkort verzwolgen te worden door een bruinkoolmijn. Het dorp Lutzerath moet wijken zodat er bruinkool gewonnen kan worden. Klimaatactivisten gaan proberen dat te voorkomen, zij hebben zich verschanst en de autoriteiten bereiden een ontruiming voor. We spreken met Frits ter Kuile van Christian Climate Action. 2023 is uitgeroepen tot het jaar van de Meervleermuis, en dat is niet zonder reden. Het gaat namelijk niet goed met deze vleermuis, mede door de energietransitie. Je hoort bioloog Anne Jifke Haarsma. Met Ruslandcorrespondent Iris de Graaf blikken we terug op afgelopen jaar, het jaar dat alles veranderde in Rusland. Na een lang ziektebed is de 'André van Duin' van Marokko Abderrahim Tounsi op 86-jarige leeftijd overleden. We spreken erover met journalist en schrijfster Hassnae Bouazza.

Aan het einde van 2022 vroeg de redactie van Met Het Oog Op Morgen aan NOS-correspondenten of er in hun land ook zoiets bestaat als de Top2000. En wat zou er dan op 1 staan? Dat viel nog niet mee. Zo vond correspondent Lucas Waagmeester (Verenigde Staten) het de moeilijkste opdracht die hij ooit had gekregen van de redactie.  Ook blijken lijstjes in veel landen niet zo populair als bij ons. In Spanje doen ze aan het einde van het jaar helemaal niet aan lijstjes, zegt correspondent Rop Zoutberg. Geen muzikale lijstjes, maar ook geen verkiezingen van het beste boek of het woord van het jaar. De correspondenten gingen desondanks op zoek en kwamen allemaal met een muzikale nummer 1.

Hoe zit het met de werkdruk van politici in de Tweede Kamer? We spraken met Kamerleden Ruben Brekelmans van de VVD, Corinne Ellemeet van GroenLinks en CDA'er Derk Boswijk over de werksfeer in Den Haag. Elk jaar stijgt het aantal zelfdodingen. Forensisch arts Karen van den Hondel doet onderzoek naar de verschillende vormen en methoden waarop mensen zichzelf om het leven brengen. We spreken haar in het Oog. Deze week hoorden we zorgelijke berichten over de Braziliaanse voetballegende Pelé. Hij ligt al enige tijd in het ziekenhuis met darmkanker en zijn situatie is verslechterd. Piet de Visser, kenner van het Braziliaanse voetbal, reageerde donderdag op het nieuws in de uitzending. Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via de chat op www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.

Chinese ziekenhuizen kunnen de stroom covid-patiënten niet meer aan nadat het land vorige week besloot om het corona-beleid helemaal om te gooien. Hoogleraar virologie Marion Koopmans vertelt hoe de besmettingen in China enorm toenemen. Henny Tinga werkt al zestig jaar bij het leger des Heils op de Amsterdamse Wallen en daarom kreeg ze van Burgemeester Halsema de Frans Banninck Cocqpenning. Hoe kon een cruciaal document in de Toeslagenaffaire spoorloos verdwijnen? In het memo 'Palmen', dat onlangs toch weer opdook, werd al in 2017 de top van de Belastingdienst gewaarschuwd door eigen jurist, Sandra Palmen. Zelf dacht ze dat ze er nooit meer iets over zou horen, maar in tegendeel. Laura van Santen en Diederik de Koning van het architectenbureau La-di-da hebben de Abe Bonnema Prijs voor Jonge Architecten gewonnen, voor het Dijkhuis in Strijensas dat ze hebben ontworpen. Een ecologisch en economisch huis, volledig van hout, waar je geen verwarming nodig hebt.

Het gaat slecht met de biodiversiteit in de wereld. Daarom kwamen afgelopen week meer dan tienduizend vertegenwoordigers van de VN-lidstaten bij elkaar. We spreken met Koos Biesmeijer, wetenschappelijk directeur van Naturalis. De eilandengroep Vanuatu, gelegen tussen Australië en Fiji word onleefbaar door klimaatverandering. De regering heeft aangekondigd dat tientallen dorpen verplaatst gaan worden naar hoger gelegen gebied. Correspondent Meike Weijers en honorair consul van de republiek Vanuatu Ellie van Vliet leggen uit wat dit betekent voor de eilanden. Schrijver Raoul de Jong heeft de Anna Blamanprijs gewonnen. Een oeuvreprijs die elke drie jaar naar iemand uit de buurt van Rotterdam gaat. De Jong reageert op de prijs én vertelt wat hij van het werk van Blaman vindt.  Fotograaf Paul Kooiker is al meer dan dertig jaar fotograaf. Sinds een paar jaar maakt hij ook modefoto's. Het Amsterdamse fotografiemuseum FOAM maakte een tentoonstelling van die foto's.

De hele week waren er protesten in China tegen de coronamaatregelen. Sinoloog Manya Koetse zegt dat op sociale media de opstand tegen het beleid al maanden broeide. In Qatar zei de voorzitter van de WK-organisatie deze week opeens dat er niet drie maar tussen de 400 en 500 arbeidsmigranten zijn gestorven bij de bouw van de stadions.  En cabaretier Harrie Jekkers heeft een eigen plein in Den Haag. In 1990 schreef hij de 'Straatnaambordjessblues'. Hij heeft de tekst aangepast nu hij zelf een plein heeft. 

In Iran grijpt het regime steeds meer naar de doodstraf om de opstand de kop in te drukken. We spreken de Iraans-Nederlandse dichter en filmmaker Nafiss Nia. Met oud-hoogleraar gender-gerelateerd geweld aan de UvA Renee Römkens spraken we over femicide, naar aanleiding van de moord op de 36-jarige Silvana Heber. Het leven van een vrolijke kankerpatiënt, zo heet het boek dat Volkskrant-journalist Eelco Meuleman schreef nadat hij te horen kreeg dat hij ongeneselijk ziek is. Meuleman geeft toelichting op zijn boek. Deze week verscheen het nieuwste boek van schrijver Bregje Hofstede: December. Het is een "pornografische pastische". In het Oog vertelt ze erover. Myron Hamming, stadsdichter van Groningen schreef speciaal voor ons een gedicht over zijn stad, de 'gezondste stad van Nederland'.

Er is dan eindelijk een uitspraak in de MH17-rechtszaak. Drie van de vier verdachten zijn veroordeeld tot levenslang. Officier van Justitie Digna van Boetzelaar leidde bij het OM het MH17-onderzoek. Ze legt uit wat ze van de uitspraak vindt. Woensdag ontving schrijver Arnon Grunberg uit de handen van staatssecretaris Gunay Uslu van cultuur de Johannes Vermeerprijs 2022. Het is de eerste keer dat een schrijver deze prijs wint. Grunberg vertelt over de prijs en zijn werk. Hoe kan de wereld van de klassieke muziek diverser worden? Daarover organiseerde het Concertgebouw deze week een symposium. Journalist en schrijver Stephan Sanders en violist Yannick Hiwat deden daar aan mee. Rianne van der Molen maakte een audiodocumentaire om haar vader beter te leren begrijpen. Want de hersens van haar vader, Dirk, liepen bij een auto-ongeluk zoveel schade op, dat hij geen emoties meer heeft- en dat heeft haar jeugd getekend.

De Russen kondigden deze week aan dat ze zich terugtrekken uit de Oekraïense stad Cherson. Internationaal crisisdiplomaat Robbert Serry zit op dit moment in Kiev. Hij vertelt wat de terugtrekking voor deze oorlog kan betekenen. Nederlander van geboorte, maar toch illegaal hier. Met dat probleem kampt een groep Surinaamse Nederlanders al tientallen jaren. Mensenrechtenadvocaat Eva Bezem probeert nu voor mensen als Stanley Blankendaal een oplossing te vinden. Paul Biya, de president van Kameroen, vierde deze week werd zijn 40-jarige jubileum als president. Emeritus hoogleraar antropologie, Peter Geschiere, gaat al een halve eeuw jaar regelmatig naar Kameroen. Hij zag Biya president worden. Hij legt uit waarom Biya nog steeds aan de macht is. Amerika was deze week in de ban van de tussentijdse verkiezingen, ook wel midterms genoemd. Zeker niet onbelangrijk, want er werden zetels van het Huis van Afgevaardigden en de Senaat gekozen. President Joe Biden liep tijdens de campagne vaak rond met de biografie van Ab

Wat betekenen de midterms in Amerika voor de oorlog in Oekraïne? Journalist Olaf Koens, die het boek Alle Oekraïners die ik ken schreef en Paul Brill, voormalig correspondent in Washington, vertellen wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn. Vanaf 1 januari is het verboden kinderen uit de VS te adopteren. Chantal de Boer adopteerde eerder al een kind uit de Amerika en verwacht het tweede kindje eind december. Het is nog onzeker of dit doorgaat. Egyptoloog Daniel Soliman vertelt over onze fascinatie voor farao Toetanchamon, wiens graf 100 jaar geleden werd ontdekt. Voormalig chef en culinair recensent van het Parool Gilles van der Loois schreef een boek over koken zonder recepten. Hij vertelt dat hij mensen zo wil aansporen om duurzamer met eten om te gaan.

De inflatie leek lange tijd maar te blijven stijgen. Maar nu is het einde misschien dan toch in zicht. De gasprijs is namelijk aan het kelderen. ING-econoom Bert Colijn legde uit hoe dat kan. Hoe vat je een stad samen in geluid? Radio- en podcastmaker Guido Spring probeerde dat met de Slowaakse stad Bratislava in het geluidsportret 'Rood en Wit'. Deze week stond Carré in het teken van performancekunstenaar Marina Abramovic. De titel van deze performance: "No Intermission". Geen pauzes dus. Het is niet de eerste keer dat de kunst Abramovic stof doet opwaaien, vertelde kunsthistoricus Joke de Wolf. De audio van het experimentele album 'Revolver' van de Beatles kon nooit worden verbeterd met moderne techniek. Tot nu. Artificial Intelligence heeft voor nieuwe inzichten gezorgd bij het album van de wereldberoemde band. Singer-songwriter en Beatles-kenner Yorick van Norden legde het uit. Het Dijkgedicht 2022, de jaarlijkse campagne van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, is deze week onthuld. Het is een honderd m

Woensdag werd bekend dat er toch een regeringsafvaardiging naar het omstreden toernooi in Qatar gaat. Arabist Leo Kwarten legt uit waarom het goed is als de koning ook mee gaat. Een wetsvoorstel over een verbod op het opleggen van taakstraffen, na fysiek geweld tegen dienstverleners, zoals agenten en ambulancepersoneel, werd dinsdag verworpen. Hilde Wermink, universitair hoofddocent Criminologie deed onderzoek naar recidive bij taakstraffen. Zondag werd bekend dat in El Salvador twee mensen zijn aangehouden die in 1982 betrokken waren bij de dood van vier journalisten van de IKON. De broer van één van de journalisten, Gert Kuiper, reageert. Hoe rook de Gouden Eeuw? Cultuurhistorica Inger Leemans vertelt in het Oog hoe belangrijk geur destijds was.

Het is drie jaar geleden dat Israel van Dorsten ontsnapte uit de boerderij in Ruinerwold. In Het beste uit het Oog blikt hij terug op zijn leven daar, totaal afgezonderd van de buitenwereld. De decaan van de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden vertelt over collega's en oud-studenten die in het maatschappelijk debat grenzen opzoeken, of daar zelfs overheen gaan. De Tweede Wereldoorlog is alweer bijna tachtig jaar geleden. Toch worden er nog altijd oude gevechtsvliegtuigen geborgen. Vliegtuigberger Hubert Schuncken weet er alles van, net als Johan Graus, die vrijwillig onderzoek doet naar gevechtsvliegtuigen. Het is een goed jaar voor eikels. Het zijn er dit jaar uitzonderlijk veel en ze zijn erg groot. Hoe komt dat? Ambassadeur van de Bomenstichting Wim Eikelboom legt het uit.

Het was een moeizame week in de Mallorca-rechtszaak. De rechter riep de verdachten op om te praten over wie Carlo Heuvelman trapte waarna hij overleed. Maar dat leverde niet het gewenste resultaat op. Strafrechtadvocate Clarice Stenger vertelt hoe lastig het is om een zaak te ontleden als alle verdachten blijven zwijgen. De 85-jarige oud-politica en feminist Hedy d'Ancona schreef een tweede boek getiteld "Kouwe Kermis".   En regisseur Willem Berents maakte een natuurfilm over de onverwachte dierlijke rijkdom in de haven van Rotterdam. 

Inez Weski, de advocaat van Ridouan Taghi, is ervan beschuldigd berichten van haar client in en uit de gevangenis te hebben gesmokkeld. Taghi zit in de extra beveiligde inrichting, de EBI in Vught. De bekende strafadvocaat Gerard Spong over de beschuldiging van Weski en hoe de EBI nou werkt. Journalist en programmamaker Sinan Can heeft zich voor de documentaireserie 'Breuklijnen' ondergedompeld in verschillende Europese probleemwijken... Om van binnenuit te ervaren hoe het is om daar te leven, woonde hij gedurende een jaar een tijdje in buurten in Stockholm, Parijs, Londen en Brussel. Afgelopen week werd bekend wie het Boekenweekgeschenk en Boekenweekessay mochten schrijven. De Vlaamse auteur Lize Spit is verantwoordelijk voor het geschenk en allemaal met als thema 'ik ben alles'. De twee lichten een tipje van de sluier op. Na zo'n twintig jaar is het dan eindelijk klaar. Het Paleis voor de Schone Kunsten in Antwerpen opende vorige week na een grootschalige verbouwing de deuren weer. De Rotterdamse architect

Justitie maakt zich zorgen over het contact tussen Ridouan Taghi en Mohammed B., die tot levenslang is veroordeeld voor de moord op Theo van Gogh in 2004. Jan Meeus, misdaadjournalist bij het NRC, vertelt hoe de communicatie tussen de twee verliep. Het kabinet liep deze week demonstratief weg uit de Tweede Kamer na een opmerking van partijleider van Forum voor Democratie Thierry Baudet over vicepremier Sigrid Kaag. Ook zagen we afgelopen week de discussie over omroep Ongehoord Nederland. Polarisatie-expert Bart Brandsma vertelde hoe we met deze groeiende tegenstellingen in de maatschappij om moeten gaan. In een Rotterdamse sportschool zijn 70-plussers hard bezig om fit te blijven. Documentairemaakster Anneloek Sollart portretteerde de sporters in de documentaire 'Blijven Gaan', waaronder de 70-jarige Gerard Meuldijk. Het was deze week Prinsjesdag. Dichter Ingmar Heytze ging daarom op zoek naar poëzie over politiek en de troonrede.  

Voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, hield deze week de jaarlijkse State of the Union. Von der Leyen heeft nu te maken met verschillende crisissen. Hoe doet ze het tot nu toe? Europa-correspondent Kysia Hekster zocht uit wat Brussel van haar vindt. De wereldberoemde Frans filmregisseur Jean-Luc Godard overleed afgelopen dinsdag op 91-jarige leeftijd. Hij wordt ook wel de vader van de moderne film genoemd. NRC-Filmjournalist Hans Beerekamp en hoofdrolspeler uit een van zijn films, Maruschka Detmers, blikken terug op het leven van Godard. Scheikunde vindt je elke dag en overal in jouw leven. Nobelprijswinnaar Ben Feringa en scheikundige Anouk Lubbe schreven er een boek over: 'Alledaagse Moleculen'. Ze leggen uit wat er allemaal te vinden valt. De grote aanwezigheid van de das zorgt op verschillende plekken in Nederland voor verzakkingen van het spoor. Pro-rail wil de dieren dan ook weg hebben. Jaap Dirkmaat, oprichter en voorzitter van stichting Das en Boom, legt uit hoe je de beestjes

Volgens een uitspraak van de Raad van State is niet met zekerheid te zeggen dat emissiearme stallen minder ammoniak uitstoten dan reguliere stallen. Onderzoeker Gerrit Stobbelaar deed eerder onderzoek naar stal-emissies en kwam tot dezelfde conclusie. Dit jaar wordt er op Wereld Suïcidepreventie-dag door 113 Zelfmoordpreventie extra aandacht gevraagd voor zelfdoding onder mannen, want het aantal zelfdodingen onder mannen van boven de veertig is meer dan twee keer zo hoog als onder vrouwen. Journalist Nathan Vos vraagt al een aantal jaar aandacht voor deze groep. Want zijn eigen broer beroofde zich van het leven. Afgelopen donderdag had de 48-jarige danseres Bonnie Doets haar laatste grote danspremière. Na deze voorstelling stopt ze met dansen bij het Scapino ballet. Topdirigent Jaap van Zweden maakt een transfer van het New York Philharmonic Orkest en het Hong Kong Philarmonic Orkest naar het Seoel Philharmonic Orchestra in Zuid- Korea. Nederlandse dirigent Jurjen Hempel over de overstap van Van Zweden.