Focus Wetenschap

Kernenergie is terug van weggeweest, maar de angst voor een kernbom ook. En dat laat zien dat de jacht op de allerkleinste deeltjes niet enkel mooie kennis oplevert, maar ook onbedoelde gevolgen kent. Een aflevering over de donkere kant van kennisuitbreiding, naast de hoop die het biedt op een betere toekomst.  Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl. Wil je abonneren op de nieuwsbrief van NTR wetenschap? Meld je dan hier aan

Ze vliegen met miljarden tegelijk overal doorheen. Ze worden daarom ook wel de 'spookdeeltjes' genoemd: neutrino's. Het zijn een van de bouwstenen van ons bestaan, een van de elementaire deeltjes.  Petra Grijzen gaat in gesprek met deeltjesfysicus Rasa Muller. Zij is op jacht naar neutrino's en probeert ze te vangen. Rasa Muller neemt ons mee in die wereld van het allerkleinste. Wat komen we tegen als we inzoomen vanuit onze wereld, naar de wereld van de spookdeeltjes? Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl. Wil je abonneren op de nieuwsbrief van NTR wetenschap? Meld je dan hier aan (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972).

Stel: je pakt een stuk kaas en hakt deze keer op keer doormidden. Hoe vaak kan je die kaas doormidden hakken, tot er echt niets meer overblijft? Het klinkt als een raadsel voor in de kroeg, maar het antwoord op deze vraag behelst het raadsel van het universum. Wat zijn de allerkleinste deeltjes waar onze werkelijkheid uit is opgebouwd? We stappen samen de lift in en dalen in deze eerste aflevering af tot atoom niveau.  Wil je reageren? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl

Droom je wel eens dat je opeens nog een examen moet halen? Of dat je mond vol met kauwgom zit en je het er niet meer uit krijgt? Psycho-analyticus Tinka Prast denkt dat wat we dromen, een betekenis heeft. In deze aflevering ontrafelen we de dromen die luisteraars met ons deelden. En slaaponderzoeker Jaap Lancee komt nog een keer langs om vragen van luisteraars te beantwoorden.

Vliegen als een vogel, ademen onder water en telepathisch communiceren. Verslaggever Steven Smit gaat op zoek naar de echte meesters van de dromen. Mensen die tijdens hun dromen bewust zijn van het feit dat ze dromen; de lucide dromers. Droomreizigers die de mooiste werelden kunnen oproepen met hun eigen verbeeldingskracht. Maar kunnen lucide dromen ook helpen om van je onzekerheden af te komen, je sportprestaties te verbeteren of je grootste angsten te overwinnen?  Shownotes Graag de gebruikte wetenschappelijke bronnen zelf lezen?   https://journals.sagepub.com/doi/10.2466/pms.1980.51.3f.1039 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2737577/ https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886999000781 https://psycnet.apa.org/record/2010-26425-004

Ligt het antwoord op waarom we dromen verstopt in het brein van de slapeloze, de mensen die geen dromen hebben? Petra Grijzen spreekt hierover met hersenonderzoeker Eus van Someren. Hij wil slapeloosheid oplossen. Want goed kunnen slapen en dromen kan helend zijn voor mentale problemen. Shownotes Wil je meedoen aan het onderzoek van Eus van Someren, ga dan naar: slaapregister.nl/beter En heb jij nog vragen over dromen die wij hebben gemist? Stel ze alsnog! Ook kan je je eigen dromen met ons delen. Als je bijvoorbeeld wil weten wat ze betekenen, of als ze heel bijzonder voor je zijn. Vragen en dromen kun je mailen naar: atlaspodcast@ntr.nl.    

Eén op de drie Nederlanders heeft moeite met slapen. En wie niet slaapt, droomt niet. Wat doet dat met ons lichaam en onze geest? Verslaggever Tom Hofland gaat op onderzoek uit en spreekt o.a. met slaaponderzoeker Jaap Lancee, die tips geeft over hoe je beter kunt slapen, en postdoctoraal wetenschapper Rick Wassing, die het brein tijdens de slaap probeert te hacken. Shownotes Heb je problemen met slapen, en beïnvloedt het je leven overdag? Het beste kun je met je klachten langs de huisarts gaan. Die kan je doorverwijzen naar een specialist. Kijk voor meer informatie op deze websites: https://wijzijnmind.nl/psychische-klachten/psychipedia/slapeloosheid  https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/slaapstoornissen/

Je praat misschien wel eens tijdens je slaap, maar er zijn ook mensen die 's nachts agressief worden. Ze schoppen en slaan tijdens hun droomslaap. Somnoloog en neuroloog Maartje Louter van het Erasmus MC ziet patiënten met dit soort problemen. Ze onderzoekt wat er gebeurt in het lichaam tijdens de slaap en wat dit zegt over je gezondheid.

Misschien heb je wel eens een voorspellende droom gehad. Snel je ticket omgeboekt, omdat je droomde dat het vliegtuig neerstortte. Paranormaal, of puur toeval?  Verslaggever Steven Smit gaat langs bij psycholoog Jacob Jolij, filosoof Hans Gerding, historicus Sandor Chardonnens en slaaponderzoekers Jaap Lancee en Annette van Schagen. Hoe kunnen we voorspellende dromen wetenschappelijk verklaren? 

Iedereen heeft wel eens een nachtmerrie. Maar wat als die duistere dromen zo eng zijn dat je niet meer durft te slapen? Petra Grijzen gaat in gesprek met onderzoeker en therapeut Annette van Schagen. Haar missie is om mensen van hun nachtmerries af te helpen. Ze wordt dan ook wel de 'nachtmerriepsycholoog' genoemd.

Nachtmerries, slaapverlamming en nachtelijke hallucinaties. Onze duivelse dromen zijn al eeuwen een inspiratiebron voor kunstenaars, en voor sommigen van ons een reden om zo lang mogelijk wakker te blijven. Verslaggever Tom Hofland gaat langs bij historicus Sandor Chardonnens en slaaponderzoeker Jaap Lancee om erachter te komen wat die duivelse dromen over ons zeggen. Hoe komt een droom überhaupt tot stand? En hoe moeten we ze interpreteren? 

In Atlas hoor je de meest fascinerende wetenschappelijke inzichten, en kijken we naar de mens áchter de wetenschapper.  Hoe komen ze tot hun experimenten, waar bouwen ze op voort en wat zijn hun fuck ups? Verhalen over nieuwsgierige mensen die streven, worstelen, falen en slagen. Petra Grijzen spreekt ze en ontvangt verslaggevers die zelf op onderzoek gaan in de kleurrijke wereld van de wetenschap.