Studio Energie

Onlangs heeft HVC, het afval- en energiebedrijf van 46 gemeenten, wéér een opsporingsvergunning voor geothermie gekregen. Samen met partners heeft het bedrijf er nu zes. Voor nog eens tien is een aanvraag ingediend. Met Marco van Soerland, manager Lokale Warmte, bespreek ik de staat van de sector. Wat is er nodig voor de metamorfose van een nu nog marginale energiebron naar serieuze speler in de warmtetransitie?

Een enorme sensatie was het, toen het Deense energiebedrijf Ørsted twee jaar geleden de aanbesteding van offshore windpark Borssele I en II won met de laagste prijs ter wereld. Inmiddels is er zelfs een park zonder subsidie aanbesteed, maar trekken er ook donkere wolken boven de sector samen. Ik praat erover met Jasper Vis die als directeur van Ørsted Nederland aan de basis van de wind op zee-doorbraak stond.

Ook in hoger beroep heeft de Nederlandse Staat de Urgenda-zaak verloren. Nederland moet de uitstoot van broeikasgassen verder verlagen dan gepland – en snel ook. Maar wat is die overwinning waard in een wereld die op koers ligt voor veel méér uitstoot in plaats van minder? Hoe gaat het überhaupt met de idealen die Urgenda bij de start in 2007 had? Daarover ga ik in gesprek met directeur Marjan Minnesma.

Deze week kwam het IPCC met een alarmerend rapport. Al in 2050 moet de wereldwijde uitstoot netto nul zijn om de temperatuurstijging tot 1,5 graden te beperken. Helpen alarmerende waarschuwingen eigenlijk nog wel of demoraliseren ze de mens vooral? Ik vraag het aan hoogleraar Omgevingspsychologie Linda Steg, een van de twee Nederlandse hoofdauteurs van het IPCC-rapport.

Vorige week presenteerde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) de analyse van de voorstellen voor de hoofdlijnen van het Klimaatakkoord. In de onderhandelingen voor dat akkoord heeft de nationale rekenmeester een steeds grotere rol. Maar wanneer gaat ondersteuning over in beïnvloeding? En wat doet het PBL om dat te voorkomen? Een gesprek met directeur Hans Mommaas.

Als campagneleider Klimaat & Energie onderhandelt hij al maanden over het Klimaatakkoord. En in 2013 was hij nauw betrokken bij het Energieakkoord. Deze week neemt Joris Wijnhoven afscheid van Greenpeace. Als geen ander weet hij hoe in Den Haag en omstreken de hazen lopen. Nog één keer geeft hij zijn ongezouten oordeel over de Hollandse energie- en klimaatpolder.

“Blijf van het gas af” stond afgelopen week in chocoladeletters op de omslag van Elsevier. In het weekblad trok columnist en commentator Syp Wynia opnieuw fel van leer tegen wat hij de “Gasgekte van Rutte III” noemt. Volgens hem dreigt er een economische catastrofe en zelfs de democratie is ernstig in het gedrang. Luister naar het schurende gesprek dat ik met hem had.

Nederland gaat helemáál niet van het gas af. Zo zal de import van aardgas voorlopig alleen maar toenemen, moet er in 2030 dertig keer meer groen gas worden getransporteerd en lijkt waterstof inmiddels dé heilige graal. Over de gevolgen voor de gasinfrastructuur praat ik met Bart Jan Hoevers, CEO van Gasunie Transport Services en lid van de Raad van Bestuur van Gasunie.

Medy van der Laan windt er geen doekjes om: op dit moment is er te weinig geld om de klimaatdoelen te halen. En als Nederland een nationale CO2-minimumprijs invoert, komt de leveringszekerheid zwaar onder druk te staan. Ook moet het kabinet zich de komende jaren gaan voorbereiden op “een vorm van politieke moed” en over het draagvlak onder burgers voor de transitie is de voorzitter van Energie Nederland niet optimistisch.

Onlangs maakte Fastned de halfjaarcijfers bekend. De bouwer en exploitant van snellaadstations boekte flink meer omzet, maar ook het verlies nam fors toe. Om verder te kunnen is het bedrijf, opnieuw, op zoek naar geld, deze keer 30 miljoen euro. Is Fastned een bodemloze put, zoals critici beweren, of juist hét fonkelende voorbeeld van slim ondernemen in de energietransitie? Een indringend gesprek met ceo Michiel Langezaal.

Op 10 juli werden in Den Haag de voorstellen voor de hoofdlijnen van het Klimaatakkoord gepresenteerd. Daarin is een cruciale rol weggelegd voor elektrificatie. Zo moet het aandeel schone stroom de komende jaren spectaculair stijgen. Over hóé dat moet en wat de gevolgen zijn, praat ik met Kees Vendrik, voorzitter van de sectortafel Elektriciteit en in het dagelijks leven hoofdeconoom bij Triodos Bank.

Recently British Petroleum (BP) published the latest edition of their yearly Statistical Review of World Energy, the industry ‘bible’ of energy statistics. Earlier this year the company published their equally famous Energy Outlook. Mr. Spencer Dale, chief economist at BP, talks about the forces shaping the energy transition, the Paris Agreement climate goals and the ‘Sophie's choice’ between emissions and poverty.

Een jaar geleden gaf SodM keiharde kritiek op de geothermie-sector. De veiligheid is niet op orde, zo was het oordeel. En dat terwijl geothermie een van de duurzame alternatieven is voor aardgas als warmtebron in de gebouwde omgeving. Nog altijd maakt SodM zich zorgen, zo bleek afgelopen week. Ik praat met inspecteur-generaal Theodor Kockelkoren over geothermie & veiligheid en de rol van Staatstoezicht op de Mijnen.

Als gedeputeerde in Gelderland verwierf hij landelijke bekendheid als een voorvechter van de energietransitie die de confrontatie met burgers én gemeenten niet schuwde. Op 1 juni nam hij afscheid. In een laatste, exclusief interview deelt Jan Jacob van Dijk zijn belangrijkste lessen en vertelt de CDA'er wat Den Haag wél en zeker níét moet doen, als het om de energietransitie gaat.

De Groningse gaswinning kan nóg sneller naar beneden, zei minister Wiebes vorige week. Miljarden kubieke meters lijken als rijpe appelen van de boom te vallen. Maar is het wel zo makkelijk? Wat kost het en waar halen we straks dán ons gas vandaan? Dat en nog veel meer vraag ik Annie Krist, ceo Gasterra, het bedrijf dat in 1963 speciaal is opgericht om het Groningse gas tegen de hoogst mogelijke prijs te verkopen.

Nu ‘Groningen’ stopt, komt gaswinning uit de zogenoemde ‘kleine velden’ onder het vergrootglas te liggen. Winning uit die velden is hard nodig, maar gebeurt alleen als het veilig en verantwoord gebeurt, zo schreef minister Wiebes afgelopen week aan de Tweede Kamer. Maar wat is ‘verantwoord’? Een gesprek met Sven Tummers, directeur Vermillion Energy, na NAM de grootste gaswinner van Nederland op land.

Nederland gaat aan de geothermie, althans als het aan de geothermie-sector en staatsolie- en gasbedrijf EBN ligt. In 2030 moet Nederland zeventien keer méér warmte uit de aarde halen dan nu, zo staat in hun deze week gepresenteerde masterplan Aardwarmte. Een gesprek over een nieuwe mijnbouwactiviteit met EBN-ceo Jan Willem van Hoogstraten. Over kansen, risico’s en draagvlak.

Vrijdag gaf het kabinet duidelijkheid: uiterlijk 31 december 2024 moet de Hemweg-kolencentrale dicht zijn. Vorig jaar nog zei eigenaar Nuon eerder te willen sluiten, mits tegen een redelijke vergoeding. Die kwam er niet. Over sluiting vóór 2024 valt nu niet meer te praten, zegt directeur Alexander van Ofwegen. Die kans is geweest. Het bedrijf is klaar met het politieke gejojo.

Nederland gaat de klimaatdoelstellingen in 2020 en 2030 niet halen. Die conclusie is onontkoombaar na het beluisteren van dit openhartige gesprek met Guus Velders, hoogleraar Luchtkwaliteit en klimaatinteracties (Universiteit Utrecht), onderzoeker bij het RIVM én volgens TIME magazine vorig jaar een van de honderd invloedrijkste mensen op aarde.

Een CO2-minimumprijs alléén in ons land zal Nederlandse elektriciteitscentrales uit de markt drukken. En gascentrales zullen het afleggen tegen kolencentrales. Dat zegt Roger Miesen, ceo bij de Duitse energiereus RWE: “Wat je eigenlijk doet is inkomen, welvaart én CO2 naar het buitenland transporteren."