Studio Energie

Het debat over de energierekening liep vorige week flink uit de rails. Sommige politici gaven zelfs het PBL de schuld. Nieuwsmedium NU.nl heeft besloten om reacties te weren van lezers die de menselijke invloed op het klimaat ontkennen. Is dat niet een gevaarlijke ontwikkeling? En we hebben het over Dynamic Tidal Power, waterstof en nog veel meer.

Het is een Nederlandse vinding waarmee op een heel nieuwe manier energie kan worden gewonnen. Een vinding die ook nog eens de kust beschermt, die offshore windparken overbodig kan maken en wellicht een luchthaven op zee haalbaar. Het heet Dynamic Tidal Power (DTP). China heeft al grote belangstelling, maar gaat het er ook van komen? Dat vraag ik Bas Jonkman, hoogleraar Integrale Waterbouwkunde (TU Delft), die sinds kort bij de ontwikkeling is betrokken.

Studio Energie bestaat één jaar en dat gaan we woensdagmiddag 6 maart in theater Diligentia (Den Haag) vieren. Op het podium hebben we zeven absolute hoofdrolspelers in het energie- en klimaatdebat, we doen live een aflevering van Bontenbal & de Boer, met een héél bijzondere co-presentator, en uiteraard is er de bekende Studio Energie-borrel. Voor 50 luisteraars ligt er een kaart klaar. Hoe je die krijgt? Laat me weten welke aflevering je het meest is bijgebleven en waarom. Stuur me een bericht en hopelijk zien we elkaar op 6 maart!

#5 Bontenbal & de Boer (week 7) by Studio Energie

In het debat over het Klimaatakkoord voert inmiddels één onderdeel de boventoon: hoe moet de uitstoot in de industrie worden aangepakt? GroenLinks weet het wel: hef een flinke CO2-belasting. Als dat gebeurt, gaat Tata Steel failliet. Met die waarschuwing ging het bedrijf afgelopen week vol in de tegenaanval. Maar hoe terecht is die angst? Dat, én hoe Tata Steel z’n uitstoot sterk wil reduceren, bespreek ik met directievoorzitter Theo Henrar.

‘Klimaatkassa’, kopte De Telegraaf een dag na de presentatie van het ontwerp-Klimaatakkoord. Volgens de krant krijgt de burger een groene agenda ‘door de strot geduwd’, wordt zijn portemonnee ‘geplunderd’ en is er sprake van ‘groene gekte’. De krant van Wakker Nederland gaat er keihard in. Met hoofdredacteur Paul Jansen ga ik in gesprek over de vraag waar journalistiek ophoudt en activisme begint.

De Energieakkoord-doelen voor 2020 zijn definitief uit zicht. Ook ligt ons land niet op koers voor het Urgenda-vonnis, polariseert het klimaatdebat steeds verder en ruziet de coalitie over het Klimaatakkoord. Te gast is Diederik Samsom. Hij vertelt over hoe een CO2-heffing er uit zou moeten zien, hoe het kabinet het Urgenda-vonnis toch kan halen, en nog veel meer. Oftewel een gesprek met een man met een hoofdrol in de Nederlandse energie- en klimaattransitie.

De continuing story die ‘CO2-heffing’ heet, over de reacties op het voornemen van Shell om Eneco te kopen en de opvallende ‘hand in eigen’-boezem van Diederik Samsom. Ook Willem Vermeend komt even voorbij, maar ook een échte expert, hoogleraar Han Slootweg, directeur netstrategie bij Enexis. En – let op – op 6 maart wordt in Den Haag het eenjarig bestaan van Studio Energie gevierd met topsprekers en – uiteráárd – luisteraars. Meer info volgt.

Terwijl Nederland uit alle macht meer hernieuwbare energie probeert op te wekken, kunnen grootschalige zonneprojecten in delen van Noord-Nederland niet worden aangesloten: het stroomnet kan het niet aan. Zonder ingrijpen zal dat probleem alleen maar groter worden. Han Slootweg, hoogleraar Slimme Netwerken (TU/e) en directeur netstrategie bij Enexis, vertelt wat er precies aan de hand is en wat er op korte termijn het beste aan gedaan kan worden.

Veel van de kritiek op het ontwerp-Klimaatakkoord spitst zich inmiddels toe op de industrie. Die zou ondanks veel mooie woorden vooral erg onwillig zijn en de rekening naar de burger willen doorschuiven. Maar is dat ook zo? Oftewel: hoe zit het nu écht? Dat en nog veel meer bespreek ik met Manon Janssen, onafhankelijk voorzitter van de sectortafel 'Industrie' en de afgelopen tien maanden dé spil in dé onderhandelingen over de industrietransitie.

Eén dag voor wat het hoogtepunt van tien maanden onderhandelen had moeten worden, zaagden de natuur- en milieuorganisaties het Klimaatakkoord bij de enkels af. Minister Wiebes noemde het daarop een ‘eerste stap’. Intussen is de Telegraaf vol op het orgel, loopt de coalitie op eieren en valt vooral D66 niet te benijden. Arme, arme Rob. Deze keer ook een applausje voor de buren en hebben we het over stoppen met bang zijn en…de val van het kabinet.

Eén dag voor de presentatie van het Klimaatakkoord keerden de natuur- en milieuorganisaties zich met slaande deuren tegen het resultaat van tien maanden onderhandelen. Volgens de organisaties is het akkoord “vrijblijvend, vaalgroen en vleugellam”. Was het slechts onderhandelingstactiek om alsnog een betere deal voor elkaar te krijgen? Of is het definitief over en uit met het Klimaatakkoord? Ik vraag het Joris Thijssen, directeur Greenpeace Nederland.

In januari begint de bouw van Windpark De Drentse Monden en Oostermoer. Het felle verzet tegen het park kreeg met sabotageacties, brandstichting en bedreigingen landelijke bekendheid. Hoewel de rechter alle bezwaren inmiddels heeft afgewezen, leggen actiegroepen zich er niet bij neer. Mijn gast is Jan Nieboer, voorzitter van Tegenwind Veenkoloniën en hét gezicht van het Drentse windmolenverzet. Met hem praat ik onder meer over de escalatie die dreigt.

Eerst kwamen de ngo’s met hun grieven en afgelopen week vloog VNO-NCW er flink in. Komt er nog wel een Klimaatakkoord? En wat doet de politiek nu CDA en ChristenUnie plots ‘bezorgd’ zijn over een gevolg van hun eigen beleid, namelijk een stijgende energierekening? Ondertussen buitelen gemeenten over elkaar heen met hoge, nóg hogere en nog véél hogere ambities en is dé hamvraag: hoe gaat het eigenlijk met brandstof uit...algen?

‘Alarm om Klimaatakkoord’ kopte De Telegraaf vorige week naar aanleiding van een brief aan minister Wiebes van MKB, LTO Nederland en VNO-NCW. Eerder al dreigden milieuorganisaties het akkoord niet te tekenen. Inmiddels wil GroenLinks de industrie wegsturen van de klimaattafels. Te gast is Hans de Boer, voorzitter VNO-NCW. Loopt de spanning inderdaad hoog op of zien we slechts een rituele Polderdans?

Iedereen wil rekeningrijden, maar een klein Gallisch dorpje van VVD en CDA houdt moedig stand. Intussen wil het kabinet de SDE+ openen voor ccs en misschien wel kernenergie. Is dat slim? Mag 't wel van de milieubeweging? En zo niet, nou en? GroenLinks is verbolgen over een staalfabriek die níét in Nederland wordt gebouwd, Klaas Kerncentrale komt ter tafel, net als Diederik de hyper-optimist en we kijken kort vooruit naar de COP in Katowice.

In 2013 was Ron Wit namens de milieuorganisaties hoofdonderhandelaar van het Energieakkoord. Inmiddels is hij directeur Energietransitie en Public Affairs van Eneco en onderhandelt hij over het Klimaatakkoord. Komt dat akkoord er en hoe hard zijn dan de afspraken? En wat zijn de lessen van zowel het Energie- als het Klimaatakkoord? Luister naar een blik achter de schermen van een top-onderhandelaar.

Tilburg gaat in beroep tegen het besluit van minister Wiebes om de gaswinning onder de Brabantse gemeente te verlengen en mogelijk uit te breiden. Maar waar moet ons gas dan vandaan komen? En als Tilburg geen gaswinning wil, mogen andere gemeenten dan in verzet tegen andere energiebronnen? En wat dan? Een indringend gesprek met VVD’er Oscar Dusschoten, wethouder Energietransitie en Milieu.

Zelden stond kernenergie in ons land in zo’n korte tijd zó in de belangstelling als afgelopen week. De VVD pleitte voor nieuwe kerncentrales, maar of die er komen is zeer de vraag. De overheid meet namelijk met twee maten, zegt Ad Louter, voorzitter Nucleair Nederland en voormalig directeur van kerncentrale Borssele. Net als andere low carbon-technieken moet ook kernenergie SDE+-subsidie kunnen krijgen.

De besluitvorming rondom windenergieprojecten op land voldeed de afgelopen jaren niet aan de democratische idealen van onze samenleving. Dat zegt jurist en politicoloog Sanne Akerboom op basis van onderzoek waarop zij onlangs is gepromoveerd. Wil de overheid het vertrouwen van de burger bij de energietransitie niet verliezen, dan moet het anders. Maar hoe? Hoe democratisch kan of moet de energietransitie zijn?