Studio Energie

Op 24 mei houdt Shell in Londen de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering. Belangrijk agendapunt ook dit jaar: de voortgang van het bedrijf met de energietransitie. Daarover, en over het vertrek uit Nederland, het vertrek uit Rusland, het vonnis in de Milieudefensie-zaak, de energiecrisis en de toekomst van het wereldwijde energiesysteem, praat ik met Ben van Beurden, ceo van Shell.

Cyril Widdershoven is energie- en defensie-analist gespecialiseerd in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Werkte jarenlang in de regio. Spreekt Arabisch en Hebreeuws. Promoveerde in War Studies aan King’s College London. Geeft regelmatig commentaar in internationale media. Met Widdershoven bespreek ik – in afwezigheid van Jilles van den Beukel, wegens vakantie – de ontwikkelingen op de olie- en gasmarkt.

Op woensdag 25 mei vieren we het 4-jarig bestaan van Studio Energie, en jij kunt er bij zijn! In theater Diligentia (Den Haag) brengen we een hartstochtelijke ode aan feiten, kennis en nuance. Dat doen we met Martien Visser, de ongekroonde cijferkoning van de Nederlandse energietransitie. Hij leidt de Grote Energie & Klimaat Quiz. Hoe staat het nu écht met de transitie? Er zijn sprekers, en wát voor sprekers: Katrijn de Ronde (redacteur energienieuwsdienst Energeia), Laurien Spruyt (senior climate & industry policy manager, ngo Bellona) en Hans van den Berg (ceo Tata Steel Nederland). Het programma is van 15.00 tot 16.45 uur (inloop vanaf 14.00 uur). Aansluitend is er een borrel tot 19.00 uur. Aan deelname zijn geen kosten verbonden, maar je moet je wel even aanmelden. Fan van Studio Energie en wil je erbij zijn? Stuur dan een mailtje naar quiz@studio-energie.nl Tot 25 mei!

Op 22 april werd het bekend: de Nederlandse start-up Carbyon ontvangt een van de Milestone Awards in de prestigieuze XPRIZE Carbon Removal Competition, gefinancierd door Elon Musk. Carbyon ontwikkelt technologie om CO2 direct uit de lucht te halen. Oprichter en ceo is Hans de Neve. Hoe ver is Direct Air Capture-technologie? En wat maakt de oplossing van Carbyon – dat nog in de race is voor de hoofdprijs van 80 miljoen dollar – zo uniek?

Alles over wat er op de energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.

Onlangs stemden de leden van Betuwewind voor een nieuwe koers. Terwijl de energieprijzen sterk stijgen, verlaagt de burgerwindcoöperatie de energierekening, krijgen leden zelfs geld terug en investeert Betuwewind extra in de regio. Jan Jacob van Dijk is voorzitter van de coöperatie én van het Uitvoeringsoverleg Elektriciteit van het Klimaatakkoord. Ik praat met hem over de opmerkelijke stap van Betuwewind en over het Klimaatakkoord. Hoe gaat het daar eigenlijk mee?

Over een Europese gas- en olieboycot van Rusland waarover steeds nadrukkelijker wordt gesproken. Wie doet wie het meeste pijn? Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) kwam onlangs met een nieuw Oil Market Report en met het Gas Market Report Q2-2022. Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen? Ook antwoord op de vraag of het Rusland misschien om de grondstoffen in Oekraïne is te doen en de adviezen van de Mijnraad en Gasunie, die kabinet niet opvolgt, komen voorbij.

De vergunningen zijn zo goed als rond, de subsidie is binnen, maar nog altijd wordt er niet gebouwd aan Porthos, het CO2-afvang en -opslag-project dat een grote rol speelt in het halen van de klimaatdoelen. Wanneer de bouw begint, is inmiddels hoogst onzeker. Onlangs diende namelijk een zaak bij de Raad van State, aangespannen door Mobilisation for the Environment (MOB). Met Mark Driessen van Porthos praat ik over het project, de rechtszaak en de mogelijk verstrekkende gevolgen.

Alles over wat er op de energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.

Vlak voordat het kabinet in 2018 aankondigde de Groningse gaswinning te gaan stoppen, kwam de Overleggroep Groningen 2.0 met een opvallend plan: gas blijven winnen en tegelijk de aardbevingen reduceren. Hun oplossing: stikstofinjectie. Toen was er geen steun voor, maar nu het kabinet alles op alles wil zetten om zo snel mogelijk van Russisch gas af te komen, is het plan weer actueel. Over de haalbaarheid praat ik met Pieter Kapteijn, een van de leden van de overleggroep.

Aan ambitieuze plannen geen gebrek, als het om de afbouw van onze aardgas-afhankelijkheid van Rusland gaat. Hoe zien die plannen – onder meer van de EU en Nederland – eruit en wat zijn de haken en ogen? Kan het wel, snel van Poetin af? En hoe gaat het op de toch al krappe oliemarkt; is een Europese olieboycot van Rusland, waarover in Brussel wordt nagedacht, effectief?

Hoe kwam onze gas-relatie met de Russen tot stand, hoe heeft die zich de afgelopen jaren ontwikkeld en hoe komt die – als het aan de Europese Commissie ligt – zo snel mogelijk maar ruim vóór 2030 ten einde? Daarover praat ik met Marcel Kramer, tussen 2005 en 2010 ceo van Gasunie. Hij tekende in Moskou het contract voor Nord Stream 1, werd later ceo van gaspijpleiding South Stream en is nu president van het Energy Delta Institute.

Lisse van Vliet is Business Developer bij de Ukrainian Energy Exchange. Hij vertelt over de energie-situatie in Oekraïne en doet een dringende oproep aan de Nederlandse energiewereld om hulp. Luister zijn oproep vanaf 36 min. 52 sec. Wil je helpen? Neem dan contact met Lisse op via: lg.vliet@ueex.com.ua In het gesprek noemt hij ook dit mailadres: UkraineEmergencySupport@energy-community.org

“Gasunie sluit uniek contract met Rusland” kopte dagblad Trouw op 17 mei 1996. In navolging van andere Europese landen ging ook Nederland gas uit Rusland halen, tenminste twintig jaar lang zo’n 4 miljard kubieke meter per jaar. Over onze gas-relatie met de Russen praat ik met George Verberg, de man die dat eerste contract sloot. Hij was toen CEO van Gasunie (1988-2004) en daarvoor Directeur Generaal Energie bij het ministerie van Economische Zaken (1982-1988).

Alles over wat er op de energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.

Netbeheerder Stedin luidde vorige week de noodklok: er is te weinig geld, te weinig materiaal, te weinig gekwalificeerd personeel en vooral te weinig fysieke ruimte voor de aanleg en uitbreiding van het elektriciteitsnet. Wat zijn de belangrijkste oorzaken? Wat moet er gebeuren? En waar hebben de netbeheerders het zélf laten liggen? Dat en meer vraag ik aan David Peters, chief transition officer en lid van de Raad van Bestuur van Stedin Groep.

De spanningen tussen Rusland en het Westen lopen snel op. Wat betekent dit voor de gasleveringen aan Europa? Van een olie-crisis is nog geen sprake, maar ook het aanbod daarvan kan de vraag maar moeilijk bijbenen. Gaat olie gas achterna? Energiebedrijven als BP, Total en Shell kwamen met jaarcijfers. Wat laten die zien? En de NAM wil de schade in Groningen in één keer afkopen. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen wil dat ook, maar gaat het ook gebeuren? En hoe moet het verder met de andere lastige Groningse dossiers?

Milieuorganisatie Bellona was een van de eerste ngo’s die vóór afvang en -opslag van CO2 (CCS) pleitte. Zónder die techniek is het onmogelijk om de opwarming van de aarde tot 1,5 graden te beperken, aldus de Noorse ngo. Over de rol van CCS bij het decarboniseren van de industrie praat ik, in Brussel, met Laurien Spruyt, senior climate policy manager bij Bellona Europa. Aanleiding is de oproep die de milieuorganisatie samen met 24 organisaties en bedrijven op 14 februari publiceerde: Joint call to action for a strategy on regional CO2 infrastructure in the Netherlands, Belgium and North Rhine-Westphalia.

Op 25 januari verscheen het eerste boek van Follow the Money. Titel: 'De blauwe fabel – waarom we de KLM al een eeuw lang tegen elke prijs in de lucht houden'. Over zijn boek, over de Koninklijke Luchtvaartmaatschappij en de luchtvaart in het algemeen in tijden van klimaatverandering, praat ik met de schrijver, Ties Joosten, klimaatjournalist bij Follow the Money.

Alles over wat er op de energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.